Een allergie kan zich tonen als jeuk aan de poten, in de lies, als chronisch braken, chronisch diarree of astma. De oorzaak is een overdreven reactie van het immuunsysteem/afweer op iets waar het normaal niet op reageert. Voorbeelden zijn eiwitten in het voedsel zoals kip, huisstofmijt of pollen in de lucht en via de huid die in contact komen met ons immuunsysteem. Wat er volgt is een cascade van reacties waarbij onder ander histamine vrijkomt wat op zijn beurt weer jeuk, roodheid en kramp in longen, huid en darm veroorzaakt.
Gelukkig zijn er relatief weinig dieren met een echte allergie, maar veel daarvan komen bij ons op het spreekuur. Een reden hiervoor is dat de klachten vaak moeilijk te herleiden zijn tot een oorzaak en ook de oorzaak niet altijd te verhelpen is. Je kunt moeilijk een hond de hele dag een gasmasker opzetten als hij last heeft van pollen.
Verderop staat een heel ingewikkeld verhaal over antistoffen en antilichamen die samensmelten en daarna krijg je jeuk… zo ongeveer gaat het ook. De verassing is eigenlijk waarom we niet allemaal een allergie hebben. Er zijn immers genoeg stoffen en situaties in de buitenwereld om ons heen die dit kunnen oproepen.
Er zijn een aantal redenen waarom een hond of kat een allergie kan gaan ontwikkelen.
– Erfelijk; Er bestaan rassen waarvan bekend is dat er relatief vaak dieren geboren worden die uiteindelijk een allergie ontwikkelen, zoals bijvoorbeeld de Sharpei en de West Highland White terriër. Het ontstaat meestal als de honden tussen de 6 maanden en 3 jaar oud zijn.
– Voeding; Er zijn dieren die reageren op bestanddelen in de voeding. Vaak eiwitten zoals, kip, rund of soja. Om dit uit te sluiten moeten ze op speciaal dieet waarbij een nadere eiwitbron gegeven wordt, zoals geitenvlees.
– ??? er is nog veel niet bekend over allergieën en hieronder volgt een rijtje vanuit mijn eigen praktijkervaring
– Emotioneel; Soms weet een dier niet beter dan het jeukt, al is de oorzaak allang weggenomen. Bij mensen bestaat er zoiets als stresseczeem. Wat in elk geval duidelijk is, is dat emoties en dan vooral te veel stress het immuunsysteem beïnvloeden
– Toxische belasting; Een grote groep variërend van vaccinaties, ontwormingen, injecties prednison tot aan het drinkwater. Het is niet altijd mogelijk om dit nog te achterhalen
– Overbelasting van het immuunsysteem; Dit kan los van emotioneel ook bijvoorbeeld door een chronische darminfectie, een lokale ontsteking (focus)
Niet alle (huid)klachten zijn een allergie. Soms is er geen afkrabsel gemaakt of is de onderliggende oorzaak een schimmel of tropische ziekte. In een aantal gevallen is bloedonderzoek zinvol. Helaas wordt vaak wel bloedonderzoek gedaan, maar geen huidtesten door een ervaren specialist en eindigt de hond toch op de prednisolon.
En wat gebeurd er dan?
Als een hond of kat (het kan natuurlijk ook bij andere dieren) in contact komt met de stof waar hij gevoelig voor is ,dan krijg je een immuunreactie. Dus via de darm, de huid, de longen komt er een stofje binnen; in dit geval een huisstofmijt. Het immuunsysteem is hier door eerder contact al gevoelig voor gemaakt en zal nu reageren. Hierbij versmelten antistoffen die eerder zijn aangemaakt met de huisstofmijt en komt er onder andere histamine vrij. De antistoffen circuleren door het hele lichaam en zo kun je overal een reactie krijgen. Histamine geeft op zijn buurt weer jeuk en zwelling. Gevolgen zijn: jeukende rode huid, astma, braken en/of diarree. Soms zie je darm – en huidklachten samen optreden. Een andere reactie is de zogenaamde angio oedeem bekend bij de Sharpei, waarbij er plotseling bulten ontstaan onder de huid, tot aan een zwelling van de hele kop aan toe.
Kun je hier wat aan doen?
Regulier bestaat er een vast protocol bedoeld voor dieren met een allergie.
Een deel van het onderzoek spits zich toe op het vinden van een infectie met bijvoorbeeld schurft of schimmel.
Deels worden speciale diëten voorgeschreven en in een later stadium volgen bloed- en huidtesten door een specialist.
Natuurgeneeskundig staat de huid voor veel meer dan alleen maar de huid. Allerlei verstoringen kunnen zich in de huid uiten als jeuk, ontsteking en te veel talg.
Er wordt niet alleen maar gekeken naar de infectie, maar ook waarom de huidweerstand minder is en hoe deze kan worden verbeterd.
Een hond met een gistinfectie van de huid heeft niet zelden een slecht werkende darmflora (alles wat leeft in de darm) of staat op een slecht dieet.
Ook kan het zijn dat een hond of kat het beter doet op een puur vers dieet dan de commerciële diëten die in de handel zijn.
Daarnaast neemt een dier nogal wat ballast mee. Zowel emotioneel als fysiek bestaat er een balans tussen wat een dier moet “slikken” en als een dier te vaak en te lang verkeerde dingen “slikt” gaat het afvalstoffen in het lichaam opslaan.
Dit afval zorgt voor een belasting van onder andere het afweer/immuunsysteem.
Behandeling
Regulier wordt de infectie bestreden met antibiotica, anti- parasitaire middelen en speciale shampoos. Ondertussen wordt gekeken of een dieetverandering de jeuk/allergie verminderd. Daarnaast is er veel aandacht voor vlooien. Ik moet bekennen dat ik laatst een kat heb behandeld met jeuk die achteraf toch vlooien had. De jeuk ging pas weg na de vlooienbehandeling, dus let hier op!
Natuurgeneeskundig gaat veel aandacht uit naar de darmfunctie en emotionele factoren die van invloed zijn op de afweer. Als er al sprake is van stapeling van afval en het dier is sterk genoeg, dan wordt begonnen met ontgiften met onder andere kruiden die de lever en nierfunctie stimuleren.
Resultaat van een holistische benadering
Klachten van het immuunsysteem grijpen op heel veel vlakken aan: het zenuwstelsel, het hormoonsysteem, het darm-immuunsysteem, etc. Afweer is ook grenzen stellen: wat is goed en wat is niet goed? Al met al vaak gevoelige complexe patiënten die zelden in één behandeling op de rails staan. Toch zie je vaak een aanzienlijke verbetering of zelfs totale genezing in de loop van de behandelingen, maar helaas niet bij alle dieren. Mijn schatting nu is dat tussen de 60 en 70% van de dieren grotendeels van hun klachten afkomen.
Allergiedag
Elk voorjaar wordt er vanuit de praktijk een allergiedag georganiseerd. Met als doel om de allergie te temperen en de jaarlijks terugkerende huidklachten mogelijk te doen verdwijnen.
Hierbij kunt u denken aan afweer, voeding, vachtverzorging, parasieten, reinigen, stressfactoren en alternatieve geneesmiddelen.
Natuurlijk komen er het hele jaar door dieren met allergie/afweer klachten, maar een aantal wil graag in het voorjaar een controle, daarom deze dag.
Onderzoek naar de effectiviteit van alternatieve behandelingen bij allergieën.
Ik ben een aantal publicaties tegengekomen. De bekendste is natuurlijk het gebruik van pro-biotica om zo het darmimmuunsysteem te sturen en daarmee ook het afweersysteem te verbeteren.
1: BMJ. 2000 Aug 19-26;321(7259):471-6.
Erratum in:
BMJ 2000 Sep 23;321(7263):733.
Randomised controlled trial of homoeopathy versus placebo in perennial allergic rhinitis with overview of four trial series.
Taylor MA, Reilly D, Llewellyn-Jones RH, McSharry C, Aitchison TC.
University Department of Medicine, Glasgow Royal Infirmary, Glasgow G31 2ER.
Publication Types:
Clinical Trial
Randomized Controlled Trial
PMID: 10948025 [PubMed – indexed for MEDLINE]
Onderzoek Charlesworth EN en Beltrani VS geven in hun samenvatting over jeukende huidklachten aan dat additieven zoals acupunctuur hulpzaam kunnen zijn bij de behandeling. Zij maken tevens onderscheid tussen jeuk veroorzaakt door Histamine en jeuk veroorzaakt door andere stoffen.
-Charlesworth EN, Beltrani VS. Department of Allergy and Dermatology, Shannon Clinic, San Angelo, Texas 76903, USA. echarlesworth@shannonhealth.org ; Am J Med. 2002 Dec 16;113 Suppl 9A:25S-33S. Related Articles, Links Pruritic dermatoses: overview of etiology and therapy.
Al veel langer is bekend dat acupunctuur de door Histamine veroorzaakte ontstekingsreakties kan verminderen, het niveau aan specifieke anti-lichamen verlaagd en corticosteroiden doet vrijkomen in het lichaam.
-Chari P; acupuncture therapy in allergic rhinitis; Am J Acupuncture 16;143-147,1988.
Lundeberg T, Bondesson L, Thomas M kwamen in hun onderzoek naar jeukervaring bij 10 vrijwilligers na het inspuiten van Histamine tot de conclusie dat de jeukdrempel met behulp van acupunctuur verhoogd werd.
-Lundeberg T, Bondesson L, Thomas M. ;Effect of acupuncture on experimentally induced itch. ;Br J Dermatol. 1987 Dec;117(6):771-7. Hiernaast bestaan er nog diverse andere onderzoeken op het gebied van Chinese kruiden en hun werking bij huidklachten.
